W roku 2020, z uwagi na panującą sytuację epidemiologiczną nie będzie możliwe odwiedzanie cmentarzy. Wg Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 października 2020 r. „od dnia 31 października 2020 r. do dnia 2 listopada 2020 r. zakazuje się wstępu na teren cmentarzy, z wyjątkiem pogrzebu i czynności z nim związanych.”
1 listopada w Kościele obchodzone są dwa święta: Pamiątka Umarłych i Pamiątka Świętych Pańskich. Zwykle w tym czasie luteranie odwiedzają groby swoich bliskich, choć w tradycji luterańskiej zmarłych wspomina się w ostatnią niedzielę roku kościelnego, tak zwaną Niedzielę Wieczności (koniec listopada). Jest ona poświęcona tematowi przemijania, śmierci i eschatologii.
Obchodzona 1 listopada Pamiątka Umarłych to czas wspominania tych, którzy odeszli, a zarazem okazja, by prosić Boga o pociechę dla wszystkich zasmuconych. Podczas nabożeństw (których odprawianie na cmentarzach w tym roku nie będzie możliwe) luteranie modlą się o pewność wiary, jaką posiadał ap. Paweł, który w liście do Rzymian pisał: „Jestem tego pewien, że ani śmierć, ani życie, ani aniołowie, ani potęgi niebieskie, ani teraźniejszość, ani przyszłość, ani moce, Ani wysokość, ani głębokość, ani żadne inne stworzenie nie zdoła nas odłączyć od miłości Bożej, która jest w Chrystusie Jezusie, Panu naszym” (Rz 8, 38-39). Takie świętowanie Pamiątki Umarłych umożliwia spotkanie ze Słowem Bożym i wspólną modlitwa.
Warto rownocześnie zaznaczyć, że luteranie nie modlą się za dusze zmarłych. Ludzka modlitwa nie jest w stanie zmienić sytuacji zmarłego. Nie obchodzi się też Dnia Zadusznego. Luteranie nie uznają istnienia czyśćca (brak o nim wzmianki w Piśmie Świętym). Nie ludzkie wysiłki, lecz Bóg w Jezusie Chrystusie dokonuje zbawienia i z łaski ocala człowieka. Luteranie odrzucają instytucję tzw. mszy za zmarłych. Msza może być sprawowana tylko dla żyjących, bo Komunia Święta służy pokrzepieniu tylko żyjących, tych, którzy jedzą i piją ciało i krew Pańską
1 .listopada obchodzona jest również Pamiątka Świętych Pańskich. Chociaż święci nie są w luteranizmie (i ogólnie w Kościołach protestanckich) identyfikowani z postaciami beatyfikowanymi lub kanonizowanymi przez Kościół jako instytucję. Świętym jest każdy człowiek prawdziwie wierzący w Jezusa Chrystusa jako Zbawiciela. Kryterium świętości jest więc tożsame z żywą wiarą w Boga, jako tego, który odkupił ludzkość swoją własną krwią. Tak rozumiany święty pozostaje więc normalnym człowiekiem, choć nadal posiada grzeszną naturę. Dlatego luteranizm za Marcinem Lutrem określa kondycję człowieka wierzącego jako „usprawiedliwionego grzesznika”, tzn. żyjącego wiarą w Boga, ale ciągle jeszcze podległego grzechowi. Różni się to od rzymskokatolickiego rozumienia terminu „święty”. W dniu Świętych Pańskich luteranie dziękują Bogu za wszystkich żyjących i zmarłych prawdziwie wierzących chrześcijan.
Ponieważ w okolicy Pamiątki Umarłych porządkuje się groby bliskich, wiele luterańskich parafii, podobnie jak w 2019 r., apeluje, by nie kupować plastikowych zniczy i sztucznych kwiatów: Ograniczając niepotrzebne odpady można pokazać troskę o stworzenie i otaczający świat. To także okazja, by pokreślić, że ważniejsza jest pamięć i modlitwa niż zapalone znicze i pozostawione kwiaty. Wszystkie te działania nabierają głębszego znaczenia wraz z zamknięciem cmentarzy.
W roku 2020 luteranie dodatkowo zachęcają, by rezygnując ze zniczy i kwiatów skoncentrować siły i środki na pomoc tym, którzy ciągle są wśród nas. To zachęta do pomocy osobom starszym, chorym, potrzebującym lub w kryzysie. Można choćby wesprzeć akcję „Prezent pod choinkę” organizowaną przez Centrum Misji i Ewangelizacji lub inne działania charytatywne i diakonijne.
W związku z pandemią przypomina się również o zachowaniu na cmentarzach i noszeniu maseczek. Ponadto zwierzchnik diecezji cieszyńskiej bp Adrian Korczago zachęca do przekazania kwot przeznaczonych na znicze czy kwiaty, na pomoc szpitalom. Te placówki potrzebują różnego wsparcia na czas walki z COVID-19. Swój dar można przekazać na konto Diecezji Cieszyńskiej: 86 1020 1390 0000 6202 0143 4505 z dopiskiem „Fundusz dla żywych”.
Kościół Ewangelicko-Augsburski w RP włączył się również w akcję „Godność nie umiera” przygotowaną przez inicjatywę społeczna (Nie) zapomniane cmentarze działającą przy Rzeczniku Praw Obywatelskich. Podejmuje ona działania na rzecz zachowania dziedzictwa kulturowego i dbałości o cmentarze, mogiły i groby zwłaszcza te niszczejące, zapomniane przez lokalne władze i mieszkańców.
Przed 1 listopada został podpisany międzyreligijny apel, wypracowany przez zwierzchników Kościołów i związków wyznaniowych w Polsce, o poszanowanie cmentarzy – także tych już nieodwiedzanych, wyglądających na zapomniane oraz nagrania wybranych fragmentów apelu. Powstał również poradnik, który jest zbiorem wskazówek, jak zachowywać się na różnych cmentarzach. (więcej tutaj).
źródło: luteranie.pl
